Psychoterapia dzieci i młodzieży to jeden z tych tematów, które wciąż obrastają w stereotypy. Z jednej strony przekonania o „rozkapryszonych nastolatkach” i „złych rodzicach” są ciągle żywe w świadomości społecznej. Z drugiej — panuje przekonanie, że wystarczy kilka rozmów, aby wszystko wróciło do normy. Tymczasem rzeczywistość jest dużo bardziej złożona — i właśnie o niej chcemy dziś opowiedzieć.
Psychoterapia dzieci i młodzieży to nie „rozmowa z dzieckiem”
Wielu dorosłych wyobraża sobie, że psychoterapia dzieci polega na tym, że dziecko opowiada terapeucie o swoich emocjach, a terapeuta udziela mu porad. Tymczasem proces terapeutyczny u młodych pacjentów wygląda zupełnie inaczej niż u dorosłych i różni się od wyobrażeń na ten temat. To, co kluczowe, to forma i język dostosowane do wieku, możliwości emocjonalnych i poznawczych dziecka.
Z młodszymi dziećmi pracujemy często poprzez zabawę, rysunek, odgrywanie scenek czy metaforę. Nie dlatego, że „to dzieci” i nie potrafią inaczej. Tylko dlatego, że to właśnie w takich bezpiecznych, niedosłownych przestrzeniach mogą pokazać, przeżyć i wyrazić emocje, do których nie mają jeszcze słów.
U starszych dzieci i młodzieży sesje mają już często bardziej rozmowny charakter, ale i tutaj kluczowe jest budowanie relacji, szacunku i przestrzeni, w której nastolatek nie czuje się oceniany. Dla wielu młodych ludzi to może być pierwszy dorosły, przy którym mogą mówić o sobie wprost.
Terapia dziecka to zawsze praca z rodziną
Jednym z największych mitów wokół psychoterapii dzieci i młodzieży jest przekonanie, że „wystarczy przyprowadzić dziecko” i terapeuta „coś z nim zrobi”. W praktyce wygląda to zupełnie inaczej.
Dziecko funkcjonuje w systemie rodzinnym, który współtworzy jego rzeczywistość — nie tylko emocjonalną, ale też relacyjną, behawioralną i społeczną. Dlatego tak ważne jest, by w proces terapeutyczny była włączona również rodzina. W Łódzkim Centrum Psychoterapii robimy to poprzez konsultacje, spotkania, pracę psychoedukacyjną z rodzicami czy wspólne sesje rodzinne.
To nie znaczy, że rodzice są winni. Ale, że bez ich udziału i zaangażowania trudno o trwałą zmianę.
W Łódzkim Centrum Psychoterapii traktujemy rodzinę jako sojusznika, nie jako „przyczynę problemu”. Pracujemy z rodzicami nad tym, jak lepiej rozumieć dziecko, jak wspierać je w kryzysie oraz jak odnajdywać się w trudnych emocjach, które zawsze są częścią procesu zmiany.
Z czym dzieci i młodzież trafiają do terapeuty?
Lista powodów, dla których dzieci trafiają do gabinetu, jest bardzo szeroka. Mogą to być:
- problemy w relacjach z rówieśnikami lub rodziną,
- trudności szkolne, zaburzenia koncentracji i uwagi,
- samookaleczenia, myśli rezygnacyjne, poczucie pustki,
- przeżycia związane z rozwodem, chorobą w rodzinie, żałobą,
- trudności emocjonalne (lęki, napady złości, smutek, drażliwość),
- diagnozy psychiatryczne, takie jak ADHD, spektrum autyzmu, zaburzenia osobowości.
Ważne jest to, że nie trzeba czekać, aż z dzieckiem będzie „naprawdę źle”. Psychoterapia działa najskuteczniej wtedy, kiedy reagujemy wcześnie. Kiedy zauważamy pierwsze sygnały. Kiedy coś nas niepokoi i chcemy to sprawdzić.
Jak wygląda proces terapii dzieci i młodzieży w praktyce?
W naszym Centrum każdą terapię poprzedza proces konsultacyjny. Spotykamy się z rodzicami (czasem wspólnie z dzieckiem, czasem osobno), aby zrozumieć, co się dzieje. Ważne są dla nas nie tylko objawy, ale i kontekst: historia rodziny, dynamika relacji, dotychczasowe wsparcie, funkcjonowanie dziecka w szkole i w grupie rówieśniczej.
Po konsultacjach podejmujemy decyzję o rozpoczęciu terapii. Długość procesu zależy od wielu czynników — rodzaju trudności, gotowości dziecka czy współpracy z rodziną.
W trakcie terapii:
- regularnie spotykamy się z dzieckiem lub nastolatkiem,
- utrzymujemy kontakt z rodzicami/opiekunami,
- prowadzimy proces superwizji, by zapewnić wysoką jakość i bezpieczeństwo pracy.
To proces wymagający. Ale też bardzo budujący. Bo daje szansę dziecku i jego bliskim na odbudowanie relacji i lepsze rozumienie siebie nawzajem. Pozwala również odzyskać poczucie wpływu na otaczającą rzeczywistość.
Psychoterapia dzieci i młodzieży to prawdziwa inwestycja w przyszłość rodziny
Dzieci nie „wyrastają z problemów”. Jeśli coś trudnego się dzieje, potrzebują naszej uważności, obecności i wsparcia.
Psychoterapia nie zmienia dzieci w „grzeczne”. Pomaga im zrozumieć siebie, uczy regulować emocje i budować relacje, które dają siłę i poczucie bezpieczeństwa.
Jeśli widzisz, że Twoje dziecko się zmienia, wycofuje, ma trudności z emocjami, relacjami, codziennym funkcjonowaniem — nie zostawiaj tego na później.
W Łódzkim Centrum Psychoterapii pracujemy z dziećmi, młodzieżą i ich rodzinami.
Tworzymy zespół specjalistów, którzy naprawdę rozumieją młodych ludzi i potrafią im towarzyszyć w najtrudniejszych momentach.
Umów się na konsultację. Jesteśmy tutaj, żeby pomóc.
